Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, γεννημένος στην Αντιόχεια γύρω στο 349 μ.Χ., υπήρξε μία από τις πιο λαμπρές μορφές της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Ονομάστηκε «Χρυσόστομος» λόγω του χαρίσματος του λόγου του· κανείς άλλος δεν μπόρεσε να εκφράσει με τόση παρρησία και ποιμαντική δύναμη τη φωνή του Ευαγγελίου.
Παιδικά χρόνια και μόρφωση
Οι γονείς του, ο στρατηγός Σεκούνδος και η Ανθούσα, ήταν άνθρωποι ευσεβείς. Η Ανθούσα, που έμεινε χήρα πολύ νέα, μεγάλωσε τον Ιωάννη με πίστη, αυτοπειθαρχία και ευγένεια ψυχής. Ο μικρός Ιωάννης μαθήτευσε στον Λιβάνιο, τον σπουδαιότερο ρήτορα της Αντιόχειας, και αργότερα κοντά στους θεολόγους Διόδωρο και Καρτέριο.
Η μόρφωσή του συνδύαζε ρητορική ακρίβεια και βαθειά θεολογική κατανόηση· ήδη από νεαρή ηλικία προτιμούσε την πνευματική ζωή από την κοσμική καριέρα.
Μοναχική ζωή και ιερωσύνη
Μετά τον θάνατο της μητέρας του, εγκατέλειψε την κοσμική ζωή και αφιερώθηκε στην άσκηση και την προσευχή. Για έξι χρόνια έζησε ασκητικά σε σπήλαιο κοντά στην Αντιόχεια. Όταν η υγεία του κλονίστηκε, επέστρεψε στην πόλη και χειροτονήθηκε διάκονος (381) και στη συνέχεια πρεσβύτερος (386).
Η φήμη του ως κήρυκα εξαπλώθηκε ταχύτατα. Οι ομιλίες του «Εἰς τοὺς ἀνδριάντας», που εκφωνήθηκαν μετά από μια εξέγερση στην Αντιόχεια, κατευνασαν τα πλήθη και έσωσαν την πόλη από την οργή του αυτοκράτορα.
Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως
Το 398 μ.Χ. αναλαμβάνει τον θρόνο της Κωνσταντινουπόλεως. Από την πρώτη στιγμή δείχνει την ποιμαντική του αποφασιστικότητα:
– Ιδρύει πτωχοκομεία και γηροκομεία.
– Μειώνει τα πολυτελή έξοδα της Εκκλησίας.
– Ελέγχει δημόσια τους αδίκους άρχοντες και τους ανήθικους κληρικούς.
– Στρέφει την Εκκλησία προς την πράξη της αγάπης.
Οι συγκρούσεις και η εξορία
Η αφοβία του και ο έλεγχος της εξουσίας τον φέρνουν αντιμέτωπο με την αυτοκράτειρα Ευδοξία. Η σύνοδος της Δρυός τον καθαιρεί, και ακολουθούν διωγμοί, συκοφαντίες, και εξορία. Ακόμη κι εκεί, δεν σιωπά· γράφει επιστολές, ενισχύει το ποίμνιο και προσεύχεται για τους διώκτες του.
Εκοιμήθη εξόριστος στα Κόμανα του Πόντου, το 407 μ.Χ., ψελλίζοντας τα λόγια:
«Δόξα τῷ Θεῷ πάντων ἕνεκεν» — Δόξα στον Θεό για όλα.
Η διδασκαλία του
Ο Χρυσόστομος δεν υπήρξε απλώς θεολόγος αλλά πνευματικός πατέρας.
Τόνιζε ότι η πίστη δεν μπορεί να είναι θεωρητική, αλλά πρέπει να εκφράζεται σε αγάπη και πράξη.
Μερικές χαρακτηριστικές φράσεις του:
-
«Οὐδὲν ψυχρότερον Χριστιανοῦ μηδὲν πράττοντος.»
-
«Εἰ θες νὰ τιμήσεις τὸν Χριστόν, μὴν τὸν τίμας μὲ πολυτελεῖς σκεπές, ἀλλὰ μὲ τὴν βοήθεια τοῦ φτωχοῦ.»
Η κληρονομιά του
Ο Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος παραμένει παράδειγμα παρρησίας, ταπείνωσης και διακονίας. Το έργο του υπενθυμίζει πως η αληθινή Εκκλησία ζει μέσα στον κόσμο, χωρίς να υποκύπτει σε αυτόν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου