Συμεών Πηγαδουλιώτης
Μάρτυρες Κυρίου, πάντα τόπον αγιάζετε…» αναφέρει κάποιο από τα μαρτυρικά που ψάλλονται στον εσπερινό του απογεύματος της Παρασκευής (Παρακλητική, στιχηρά του πλαγίου δ’). Το Σάββατο είναι η μέρα κατά την οποία τιμά η Εκκλησία τους ανθρώπους που έμειναν πιστοί στον Χριστό «άχρι θανάτου» (Αποκ. β’ 10).
Ένας τόπος μακρυνός, ίσως και παντελώς άγνωστος στους πολλούς, είναι το Χαρμπίν της Μαντζουρίας. Πρόκειται για πόλη που βρίσκεται στη Β.Α. περιοχή της αχανούς και πολυάνθρωπης χώρας της Κίνας (της Καθαίας, όπως τη λέγανε στα παλιά τα χρόνια). Αυτός είναι ο τόπος που αγίασε με το μαρτύριό του ο πρεσβύτερος Στέφανος (Τζί Τσιουάν Γού), ο νέος ιερομάρτυς.
Από όλες τις χώρες της σύγχρονης ιεραποστολής, η κατά Κίναν Εκκλησία του Χριστού μπορεί να καυχάται εν Κυρίω για εκατοντάδες μάρτυρες, που κατά τον 20ό αιώνα πότισαν με το αίμα τους το δένδρο της πίστεως της εν Χριστώ Ιησού. Προεξάρχων της ομηγύρεως των μαρτύρων ο πρεσβύτερος Μητροφάνης Γιάγκ, που θυσιάστηκε για την αγάπη του Χριστού στις 11 Ιουνίου 1900 στο Πεκίνο, μαζί με εκατοντάδες άλλους συμπατριώτες του. (Ακολουθία των Μαρτύρων του Πεκίνου υπάρχει στα Ελληνικά, ποίημα του ιερομονάχου π. Αθανασίου Σιμωνοπετρίτου, υμνογράφου της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας).
Θα αποπειραθούμε, δι’ ευχών του Αγίου, να παρουσιάσουμε, αναξία χειρί, τον βίο και την πολιτεία, αλλά και το μαρτύριό του. Ο Στέφανος είδε το φως του ήλιου, στο Πεκίνο, στους χώρους της Ιεραποστολής, στις 28 Ιανουαρίου του 1925. Την εποχή εκείνη η εν Κίνα Εκκλησία, που αριθμητικά αποτελείτο από μερικές χιλιάδες πιστών, είχε ανακάμψει από το φοβερό διωγμό των Αϊ Χό Τσιουάν του 1900. Σε διάφορες πόλεις της Κίνας υπήρχαν Ορθόδοξες κοινότητες με εκκλησίες και ιερείς και τα πράγματα προχωρούσαν προς τα εμπρός, παρά το γεγονός ότι στη Ρωσσία είχε ενσκύψει από το 1917 η λαίλαπα του σοβιετικού αθεϊσμού.
Ο Στέφανος είναι κοντά στην Εκκλησία και σε νεαρή ηλικία τον βρίσκουμε να την υπηρετεί στο Χόνγκ Κόνγκ (τότε αγγλική αποικία) στην εκκλησία των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου, από τη θέση του αναγνώστη. Είχε εν τω μεταξύ διδαχθεί την εκκλησιαστική μουσική και διετέλεσε υπεύθυνος εκκλησιαστικής χορωδίας.
Από τα στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας μαθαίνουμε ότι στα 1947 ήταν ήδη διάκονος. Ήταν, ασφαλώς, παντρεμένος, αλλά δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε το όνομα της συζύγου του ή αν είχε παιδιά και πόσα. Στη συνέχεια χειροτονείται στο δεύτερο βαθμό της ιερωσύνης. Σαν πρεσβύτερος υπηρετεί πρώτα στο Πεκίνο. Ακολούθως τον βρίσκουμε στη Μαντζουρία, στην πόλη Χαρμπίν, στην εκκλησία του Αγίου Αλεξίου στη συνοικία Ματζιαγκόου. Τότε τα πράγματα δεν ήταν καθόλου εύκολα για τους Χριστιανούς της χώρας.
Ήδη από το 1949 οι κομμουνιστές με επικεφαλής τον Μάο Τζετόνγκ είχαν κατανικήσει τους εθνικιστές του Τσιάν Κάι Σέκ, που αναγκάστηκαν να καταφύγουν στο νησί της Ταϊουάν. Στα 1956, η ρωσσική ιεραποστολή στο Πεκίνο έκλεισε μετά από συμφωνία του Μάο με τον Χρουστσιώφ και ο ναός των Μαρτύρων του Πεκίνου ισοπεδώθηκε για να κτιστεί στη θέση του η Σοβιετική πρεσβεία…
Στη συνέχεια οι Κινέζοι κομμουνιστές εξαπολύουν στα 1966-1976 τη λεγόμενη «μεγάλη προλεταριακή πολιτιστική επανάσταση». Τότε οι εν Κίνα Ορθόδοξοι βρέθηκαν στο χείλος της αβύσσου. Ο αρχιεπίσκοπος Βασίλειος είχε πεθάνει κι ο επίσκοπος Σαγκάης Συμεών κλείστηκε στις φυλακές, όπου βρήκε μαρτυρικό θάνατο. Μεταξύ των μαρτυρησάντων ιερέων της Κίνας μπορούμε, με βάση τα στοιχεία που κατέχουμε (που μας παραχώρησε με πολλή προθυμία ο Κινέζος Ορθόδοξος Μητροφάνης Τσίν) να αναφερθούμε πρώτα στον π. Ανίκητο Ουάνγκ. Αυτός είχε χειροτονηθεί στα 1950 από τον αρχιεπίσκοπο Βίκτωρα. Όταν άρχισαν οι διωγμοί υπηρετούσε στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου στο Χαρμπίν. Οι βασανιστές του φόρεσαν στο κεφάλι ένα μεταλλικό κάδο και τον υποχρέωσαν να περάσει ανάμεσα σε δύο σειρές ερυθροφρουρών που με πρωτοφανή αγριότητα τον κτυπούσαν με ραβδιά στο κεφάλι μέχρι να πεθάνει. Ο ιερέας Νικήτας Ντού υπηρετούσε στο Χαϊλάρ. Η πόλη αυτή βρίσκεται στο ΒΑ τμήμα της κινεζικής περιοχής της Εσωτερικής Μογγολίας κοντά στα σύνορα της Κίνας με τη Σιβηρία. Στα 1967 ήταν ήδη 80 χρόνων. Τον καλούσαν καθημερινά στην αστυνομία και τον προέτρεπαν να αποκηρύξει την Ορθοδοξία και να κλείσει την εκκλησία. Επειδή ο παλιός ιερωμένος αρνιόταν με θαυμαστή σταθερότητα να υποκύψει στις απαιτήσεις τους τον έσυραν μέσα στην εκκλησία, όπου οι ερυθροί φρουροί άρχισαν με μανία να καταστρέφουν τα πάντα. Πέταξαν τις εικόνες στο έδαφος, όπως και τα ιερά σκεύη. Ο πάτερ Νικήτας δεν άντεξε να βλέπει την βεβήλωση του οίκου του Θεού κι από την ανείπωτη θλίψη του έπαθε καρδιακή προσβολή και ετελειώθη μέσα στο ιερό βήμα.
Ιερομάρτυρας Στέφανος Γου: τα βασανιστήρια και το μαρτυρικό τέλος του
Υπήρξαν μεταξύ των Ορθοδόξων ιερέων και ομολογητές σαν τον π. Φώτιο Χό, που βασανίστηκε κατά την «πολιτιστική επανάσταση» στην πόλη Χαρμπίν. Ο π. Αντώνιος Γιάο, που υπηρετούσε στην εκκλησία του Ευαγγελισμού στην ίδια πόλη, υπέφερε με τη σειρά του κατά την ίδια περίοδο. Παρόμοια τύχη είχε και ο διάκονος Νικόλαος Γιάγκ. Επίσης ο πρωτοδιάκονος Θαλελαίος Μάο ρίχτηκε στη φυλακή για την αγάπη του Χριστού. Σίγουρα τα θύματα του διωγμού δεν περιορίζονται μόνο μεταξύ των ιερωμένων. Κι ένας ακαθόριστος αριθμός λαϊκών, τους οποίους μόνο ο Θεός γνωρίζει, είτε έχασαν τη ζωή τους, είτε υπέφεραν για την πίστη τους κατά την περίοδο της φοβερής δοκιμασίας. Μια χαρακτηριστική φωτογραφία της εποχής παρουσιάζει στη θέση της εικόνας του Χριστού, που κοσμούσε εξωτερικά την είσοδο μιας εκκλησίας στο Χαρμπίν, τη… φωτογραφία του Μάο Τζετόνγκ!
Στο Χαρμπίν όπου, όπως είπαμε, υπηρετούσε ο π. Στέφανος βρέθηκε με τη σειρά του αντιμέτωπος με τη μανία των Χόγκ βέιμπινγκ (ερυθρών φρουρών). Περί τα μέσα του 1967 τον συνέλαβαν στην εκκλησία του κι άρχισαν αμέσως τα βασανιστήρια. Έξω από την εκκλησία του Αγίου Αλεξίου τοποθέτησαν ένα τραπέζι καλυμμένο με αιχμηρά χαλίκια και τον έβαλαν να γονατίσει πάνω σ’ αυτά. Τον έντυσαν με ρούχα γελωτοποιού (παλιάτσου) και στο κεφάλι του φόρεσαν σκούφο γεμάτο με μεταλλικά ροκανίδια, ενώ το πρόσωπό του το πασάλειψαν με αιθάλη (καπνιά). Για δύο μέρες τον κτυπούσαν στο κεφάλι με ξύλινο σφυρί. Τον κτυπούσαν επίσης με σιδερένια ραβδιά στους ώμους κι έφτυναν πάνω στο σταυρό που φορούσε. Ήταν μισοπεθαμένος από τα βάσανα όταν τον μετέφεραν στο νοσοκομείο των φυλακών. Μετά την είσοδό του στο νοσοκομείο των φυλακών έτυχε λιγότερο σκληρής μεταχείρησης.
Αυτά ήταν μερικά από τα βασανιστήρια και τις ταλαιπωρίες που υπέστη ο μάρτυρας κατά την παραμονή του στις κομμουνιστικές φυλακές που διήρκεσαν τρία ολόκληρα χρόνια. Στις 17 του Μάη του 1970 ο ιερομάρτυς Στέφανος εκτελέστηκε στη φυλακή με πυροβολισμό. Το άγιο λείψανό του αναπαύεται στο Ορθόδοξο κοιμητήριο Σάνκετσου κοντά στην πόλη του Χαρμπίν.
Σε μια φωτογραφία που διασώθηκε τον βλέπουμε μαζί με δυο άλλους ορθόδοξους κληρικούς. Παρουσιάζεται με τα άμφιά του, προφανώς μετά τη θεία λειτουργία, στην είσοδο του ναού. Είναι κοντός στο ανάστημα, με στρογγυλό πρόσωπο, λιγοστά γενάκια, λεπτό μουστάκι και βλέμμα αποφασιστικό και σπινθηροβόλο. Μαζί με τους νεομάρτυρες του Πεκίνου, που αναπαύονται σήμερα, λησμονημένοι από τους ανθρώπους, κάτω από το γήπεδο του γκόλφ στο πάρκο Τζού νιάν χού, στα βόρεια της παλαιάς πόλεως του Πεκίνου, δέεται εκτενώς για την εμπερίστατη Εκκλησία της Κίνας, την οποία το κομμουνιστικό καθεστώς αρνιέται μέχρι σήμερα να αναγνωρίσει, ούτε της επιτρέπει να έχει εκκλησίες και να τελεί τη χριστιανική λατρεία.
Μπροστά στο μεγαλείο της θυσίας του ιερομάρτυρος ο γράφων τρέμει και σωπαίνει. Τρέμει γιατί η αγάπη του για το Χριστό είναι τόσο μικρή που δεν κατάφερε ούτε το εγωιστικό του φρόνημα να θυσιάσει, ούτε τις εύκολες εντολές του Ευαγγελίου να λάβει σοβαρά υπ’ όψιν. Σωπαίνει γιατί περιορίζεται να πλέκει εγκώμια σε ξένους κόπους. Όμως παρακαλεί τον μάρτυρα να δεχθεί τις πιο κάτω φτωχές γραμμές, που χαράσσονται, παρά ταύτα, μετά πόθου πολλού.
Απολυτίκιον του νέου Ιερομάρτυρος Στεφάνου Γού.
Ήχος πλ. α’. Τον συνάναρχον Λόγον
Αθληφόρων τα στίφη εκμιμησάμενος, Ορθοδοξίας εδείχθης νεοπαγής προμαχών, των μαρτύρων καλλονή Στέφανε πάνσοφε. Των γάρ δυσθέων την οφρύν σή ενστάσει καθελών, Καθαίας το θείον σέλας, των ιερέων ακρότης, και Εκκλησίας νέον καύχημα
Κοντάκιον.
Ήχος πλ. δ’. Πίστιν Χριστού
Πίστιν Χριστού πάτερ Στέφανε, ένδον λαβών εν καρδία σου, τας αντιθέους δυνάμεις κατενίκησας πολύαθλε, και στέφει ουρανίω έστέφθης κατ’ αξίαν ως ακλόνητος.
Μεγαλυνάρια
Χαίροις της Καθαίας θείος βλαστός, Ορθοδόξων κύδος και εδραίωμα αρραγές· Στέφανε μαρτύρων των πάλαι συμπολίτα και Εκκλησίας έρεισμα αρραγέστατον.
Τον ιερομάρτυρα του Χριστού, τον πεφοινιγμένον αίματι τω μαρτυρικώ Στέφανον τον νέον, Καθαίας
μέγα κλέος, αθλήσεως δε στήλην ανευφημίσωμεν.
Πηγή: Έκδοση Παγκυπρίου Συλλόγου Ορθοδόξου Παραδόσεως «οι Φίλοι του Αγίου Όρους,
«Ορθόδοξη Μαρτυρία», αριθμός 104, φθινόπωρο 2014.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου