Στίς 23 Ἀπριλίου 1975, ἡμέρα Τρίτη τοῦ Πάσχα, ἐπισκέφθηκε τὴν Ἱερά Μονή μας ὁ μακαριστός ἁγιορείτης Γέρων Παΐσιος. Κατά παράκλησιν τοῦ ἁγίου Καθηγουμένου μας ὁ πατήρ Παΐσιος ὡμίλησε σὲ σύναξι τῆς
Ἀδελφότητος καί κατόπιν ἀπήντησε σέ ἐρωτήσεις τῶν ἀδελφῶν. Κατωτέρω δημοσιεύουμε τίς ἀπαντήσεις του, οἱ ὁποῖες εἶναι γεμᾶτες ἀπό Χάρι Θεοῦ καί γνῶσι πνευματική, ὅπως τότε τίς εἶχε καταγράψει ἀδελφός τῆς Μονῆς μας.
* * *
-Γέροντα, τί μᾶς συμβουλεύετε νά κάνουμε ὡς νέοι μοναχοί πού εἴμαστε;
-Ἡ ὑπακοή εἶναι δρόμος ἀσφαλής πού ὁδηγεῖ στήν ἐλευθερία καί τήν ταπείνωσι.
* * *
-Πῶς ἀποκτᾶται ἡ πραγματική ταπείνωσις;
-Ἡ ταπείνωσις πρέπει νὰ γίνη μία κατάστασις. Μπορεῖ νά ἔρχωνται λογισμοί ὑπερηφανείας καί ὁ μοναχός νά τούς πολεμῆ μέ λογισμούς ταπεινώσεως, καί αὐτό νά γίνεται μέχρι τέλους τῆς ζωῆς του. Ὅμως δέν ἀρκεῖ αὐτό, ἀλλά πρέπει νά σκεφθῆ ὅτι ὁ Θεός μέ ἔκανε ἄνθρωπο καί ὄχι ζῶο. Ἐπί πλέον ἔχυσε τό αἷμα Του γιά μένα. Λοιπόν, ἐγώ πρέπει νά τόν εὐγνωμονῶ, νά τόν εὐχαριστῶ καὶ νά ταπεινώνωμαι, ἐπειδή δέν ἀνταποκρίνομαι στίς τόσες εὐεργεσίες Του.
* * *
- Τί πρέπει νά κάνουμε, ὅταν ἔχουμε πειρασμούς, ἤ ἀπό λογισμούς δικούς μας ἤ ἀπό πόλεμο ἄλλων;
- Πρέπει νά τούς δεχώμαστε μέ χαρά, διότι μέ αὐτούς μᾶς ἐπισκέπτεται ἡ θείας Χάρις. Ὅσοι πειρασμοί καί νά μᾶς ἔλθουν, ἐάν ἐμεῖς εἴμαστε κοντά στόν Χριστό, τότε ἡ καρδιά μας θά ἔχῃ γλυκύτητα, διότι ὁ Κύριος εἶναι ὅλος γλυκύτης.
Κάποτε πῆγα στὴ Μονή Κωνσταμονίτου καί βρῆκα τόν φημισμένο Ἡγούμενο της Φιλάρετο νά εἶναι πεσμένος κάτω καί κουλουριασμένος σάν κουβάρι καί νά λέγῃ: Δέν εἶχα σήμερα πειρασμό, δέν εἶχα σήμερα πειρασμό. Τότε εἶπα ἀπό μέσα μου: Δέ μοῦ λές νά σοῦ δώσω τούς δικούς μου πειρασμούς καί τά πάθη μου; Διότι τότε ἤμουν γεμᾶτος ἀπό αὐτά, ὅπως καί τώρα!
Ἄλλοτε πάλι εἶχα πάει στό χωριό μου ὡς μοναχός. Ὅταν ἤμουν στήν Ἐκκλησία, ἔκανα προσευχή καί εἶπα: Κύριε, βάλε ὅλους αὐτούς τούς πιστούς στή Βασιλεία Σου, κι’ ἐμένα ἄν θέλῃς βάλε με σέ μιά ἀκρούλα.
Τότε ὁ ἱερέας, ὁ ὁποῖος μέ ὑπεραγαποῦσε ἀπό λαϊκό ἀκόμη καί μάλιστα μέ κοινωνοῦσε μέσα στό Ἱερό, φώναξε μπροστά σέ ὅλους: Φύγε, καί νά κοινωνήσῃς ἀπό ἔξω. Ἐγώ βγῆκα χωρίς νά τοῦ πῶ τίποτε. Στό τέλος τῆς Θείας Λειτουργίας ἦρθε ὁ Ἱερέας καί μοῦ ἔβαλε μετάνοια μέ δάκρυα ζητώντας συγχώρησι.
Ὅλα αὐτά ἔγιναν ἀπό τήν προσευχή πού εἶχα κάνει. Τότε ὁ Κύριος εἶχε πάρει τήν Χάρι Του ἀπό τόν Ἱερέα, κατόπιν ὅμως μέ τήν μετάνοια του τήν ξανάδωσε διπλῆ. Ἐμένα μέ δοκίμασε, ἐάν θά κάνω ὑπομονή καί δείξω ταπείνωση. Γι’ αὐτό πρέπει νά ἔχουμε ὑπομονή καί χαρά στίς δοκιμασίες καί στούς πειρασμούς.
- Ἐάν ἔρθουν λογισμοί νά φύγουμε ἀπό τό Μοναστήρι καί νά πᾶμε στήν ἔρημο, τί πρέπει νά κάνουμε;
- Πρέπει μόνο νά φροντίζουμε νά κόβουμε τά πάθη μας καιί τότε καί ἐδῶ πού εἴμαστε ἔρημος θά εἶναι.
* * *
- Πῶς μποροῦμε νά λέμε καλύτερα τήν εὐχή, ὅταν εἴμαστε μόνοι στό κελλί μας ἤ ἔξω μαζί μέ ἄλλους;
- Ἡ ἡσυχία βοηθάει πολύ, ἀλλά δέν πρέπει νά ἀρνούμαστε καί τήν ἐξυπηρέτησι τῶν ἀδελφῶν, ὅταν μᾶς τῆν ζητοῦν.
Πρέπει, ὅπως εἴπαμε στήν ἀρχή, νά ἔχουμε ταπείνωσι καί τότε θά ἔχουμε καί εὐχή πραγματική. Νά μή κάνουμε ἀπό συνήθεια εἴκοσι, πενήντα, διακόσια κομποσχοίνια, τελείως τυπικά. Κάποτε ἕνας μοναχός ψάρευε καί ἔλεγε συνέχεια τήν εὐχή. Ὅταν ὅμως τό ψάρι τοῦ ἔτρωγε τό δόλωμα, τότε αὐτός καί στόν πειρασμό τό ἔστειλε καί κακό χρόνο νἄχῃς τοῦ ἔλεγε κ.λ.π.
* * *
- Ὅταν μᾶς στείλῃ κάπου ὁ Γέροντας καί ἐμεῖς βλέπουμε ὅτι θά πάθουμε βλάβη σωματική ἤ πνευματική, πρέπει νά τό ποῦμε αὐτό στόν Γέροντα ἤ νά κάνουμε ἀδιάκριτη ὑπακοή;
- Πρέπει ὁπωσδήποτε νά τό ποῦμε καί μάλιστα δύο καί τρεῖς φορές. Ὅταν ὅμως ὁ Γέροντας ἐπιμένῃ, τότε νά κάνουμε ἐκεῖνο πού μᾶς λέγει.
Λόγου χάριν, ἐγώ ἔχω ἕνα πνευμόνι καί ὁ Γέροντας μοῦ λέγει νά κάνω μιά δύσκολη ἐργασία. Ἐάν δέν τοῦ πῶ τήν περίπτωσί μου καί πάω, θά πεθάνω. Τότε ἐγώ θά πάω στόν Παράδεισο, ὁ Γέροντας ὅμως θά κλαίῃ καί θά ἔχῃ τύψεις συνειδήσεως. Θά πρέπει λοιπόν νά τοῦ τό πῶ.
Ἐάν ἐκεῖνος ἐπιμένῃ, θά πρέπει νά πάω καί ὁ Κύριος θά μέ δυναμώσῃ. Ἐάν ὅμως πεθάνω, αὐτό θά εἶναι τό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί ἴσως τότε μοῦ δώσῃ καί τήν Χάρι τῶν ἰαμάτων.
- Γέροντα, πῶς πρέπει νά ἀντιμετωπίζουμε τούς ἐπαίνους και τίς κατηγορίες;
- Διά τῆς ὑπομονῆς ἔρχεται ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ καί ἔτσι καταπολεμεῖται ὁ διάβολος. Ἐκεῖνος ὅμως πού δέν κάνει ὑπομονή, καταστρέφει τόν ἑαυτό του.
Τίς κατηγορίες τῶν ἀνθρώπων πρέπει νά τίς δεχώμαστε μέ χαρά, διότι αὐτές μᾶς κάνουν καλό καί μετροῦν ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, ἐνῶ οἱ ἔπαινοι μᾶς χρεώνουν.
Κάποτε περπατοῦσα στό δρόμο καί μερικοί λαϊκοί ἔλεγαν γιά μένα: Αὐτός εἶναι ἅγιος καί ἔκαναν καί τό σταυρό τους. Βέβαια ἐγώ ἅγιος δέν εἶμαι, ἀλλά αὐτοί ἔλαβαν ἁγιότητα ἀπό τήν ταπείνωσι πού ἔδειξαν.
Πηγαίνοντας πιό πέρα, ἕνας ἄλλος μέ ρώτησε: Ἔχεις ἡσυχία στό κελλί πού εἶσαι τώρα; Κι’ ἐγώ τοῦ ἀπήντησα: Ἐγώ ὅπου καί νά πάω, δέν μπορῶ νά βρῶ ἡσυχία.
Καί ἐκεῖνος εἶπε: Ἐάν δέν διορθώσῃς αὐτό (κι’ ἔδειξε τό κεφάλι), δέν θά ἡσυχάσῃς.
Δηλαδή μέ ἔβγαλε τρελλό. Τόν καϋμένο τόν λυπήθηκα καί τόν πόνεσα πολύ.
Ὁ προφήτης Δαβίδ λέγει «Φύλαξόν με ἀπό συκοφαντίας ἀνθρώπων». Καί ὁ Κύριος «Μή εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν». Αὑτά τά εἶπαν γιά τήν ἀνθρώπινη ἀσθένειά μας. Βέβαια κι’ ἐμεῖς δέν πρέπει νά ἐπιζητοῦμε πειρασμούς, ἀλλά ἐάν ἔλθουν, τότε νά τούς δεχώμαστε μέ χαρά, διότι αὐτοί μᾶς ὠφελοῦν παρά οἱ ἔπαινοι.
Ὁ Θεός δέν θέλει νά ἔχουμε ἀνυπομοησία καί ἀγωνία. Δέν πρέπει ὅμως καί νά κοιμώμαστε, ἀλλά νά ἔχουμε τήν ἁγία ἀνησυχία. Ἐάν κοιμώμαστε, τότε οἱ ἐχθροί τῆς σωτηρίας θά μᾶς χρησιμοποιοῦν γιά νά κάνουν τά σκοτεινά ἔργα τους.
Λόγου χάριν, θά μᾶς δίνουν ἕνα τσουβάλι γεμᾶτο καί θά μᾶς λένε ὅτι ἔχει μέσα ὑλικά νά τά ἀνεβάσουμε πάνω στό βουνό γιά νά ἐπιδιορθώσουμε τό ἐκκλησάκι. Αὐτό ὅμως τό τσουβάλι ἔχει δυναμίτες καί μπορεῖ νά εἶναι ὁ ἴδιος ὁ διάβολος μέσα καί τά κέρατά του νά μᾶς τσιμπᾶνε στήν πλάτη. Αὐτοί θά μᾶς καθησυχάζουν λέγοντας ὅτι τά τσιμπήματα αὐτά εἶνα ἀπό τίς μελιτζάνες, πού εἶναι μέσα γιά νά φᾶμε ἐπάνω στό βουνό!
Ἔτσι ἐμεῖς μεταφέρουμε τό τσουβάλι καί ἀνατινάζεται τό ἐκκλησάκι στό ἀέρα. Πρέπει λοιπόν νά ἔχουμε τήν ἁγία ἀνησυχία καί συγχρόνως νά μή πελαγοδρομοῦμε, ἀλλά νά ἐλπίζουμε στή Χάρι του Θεοῦ, διότι πάντοτε τόν τελευταῖο λόγο τόν ἔχει ὁ Θεός.
* * *
-Γέροντα, τί πρέπει νά κάνουμε γιά νά σωθουμε;
-Προσευχή. Σήμερα ἄναψε μιά μεγάλη φωτιά καί τά πάντα καίγονται. Γι’ αὐτό μόνο ἡ προσευχή ἀπομένει. Πρό ἐτῶν εἶχε ἀνάψει φωτιά ἐδῶ στό Ἅγιο Ὄρος. Ἄρχισε ἀπό τή Μονή Βατοπαιδίου καί ἔφθασε στή Μονή Ἰβήρων. Ἐκεῖ ἦταν πολλοί μοναχοί καί λαϊκοί, οἱ ὁποῖοι ἔκαναν μεγάλες προσπάθειες γιά νά τήν σβήσουν χωρίς νά κατορθώσουν τίποτε.
Ἡ φωτιά προχώρησε στή Μονή Φιλοθέου. Ἐκεῖ ἦταν μόνο μερικά γεροντάκια (μοναχοί), τά ὁποῖα εἶπαν: Ἀφοῦ τόσοι ἄνθρωποι δέν μπόρεσαν νά τή σβύσουν, ἐμεῖς τί νά κάνουμε; Γι’ αὐτό πῆραν τήν εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Γλυκοφιλούσης. Ἔκαναν Παράκλησι καί ἡ φωτιά ὡς ἐκ θαύματος ὑπεχώρησε.
* * *
-Ἡ προσευχή πότε εἶναι εὐπρόσδεκτη στό Θεό;
-Ὅταν τήν αἰσθανώμαστε. Ἐάν προσευχώμαστε γιά ἄλλους, νά βάζουμε τόν ἑαυτό μας στή θέση ἐκείνων καί νά παρακαλοῦμε μέ πόνο. Ὁ παπᾶς δέν ἀρκεῖ μόνο νά βγάζῃ μερίδες στήν ἀγία Πρόθεσι καί νά λέγῃ τά ὀνόματα τυπικά, ἀλλά νά παρακαλῇ γιά τόν καθένα μέ πόνο.
Πρόσφατα πῆγαν ἕναν δαιμονισμένο σ’ ἕνα παπᾶ καί τόν παρακάλεσαν νά κάνῃ Θεία Λειτουργία. Ἐκεῖνος, ὅταν ἦταν νά βγάλῃ μερίδα στήν ἁγία Πρόθεσι, εἶπε: «Βοήθησε Κύριο αὐτό τό πλάσμα Σου! Βλέπεις πόσο ὑποφέρει! Ἀπάλλαξέ το ἀπό τήν ἐπήρεια τοῦ δαίμονος! Μνήσθητι Κύριε τοῦ δοῦλου Σου», καί τοῦ ἔβγαλε μερίδα. Τότε τό δαιμόνιο δέν μπόρεσε νά ἀντέξῃ, ἀλλά ἔφυγε καί ὁ δαιμονισμένος ἐλευθερώθηκε.
* * *
-Γέροντα, τά πάθη πῶς νικῶνται;
-Μέ τό πολυβόλο. (Πιθανῶς ἐννοοῦσε τήν εὐχή, Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ἐλέησόν με τόν ἁμαρτωλόν, ἡ ὁποία λέγεται πολλές φορές συνεχῶς).
* * *
-Γέροντα, πῶς νά φερώμαστε στό Μοναστήρι;
-Ἀκούω μερικούς νά ἐπαινοῦν τό Μοναστήρι τους καυχώμενοι καί τούς λέγω. Μέ αὐτό πού κάνετε, δίνετε ὅπλα στόν διάβολο γιά νά σᾶς πολεμήσῃ. Ἐάν σᾶς ρωτήσουν γιά τό Μοναστήρι σας, νά λέτε: Καλό εἶναι. Τίποτε ἄλλο.
Νά παρουσιαζώμαστε στόν κόσμο εἶναι ἐπικίνδυνο. Ἐάν ὅμως μᾶς παρουσιάσῃ ὁ Θεός, τότε ἀλλάζει τό πρᾶγμα, διότι μπαίνει μπροστά ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ καί μᾶς προφυλάγει. Γι’ αὐτό σᾶς παρακαλῶ νά ἐργάζεσθε ὅσο μπορεῖτε ἀφανεῖς. Οἱ μεγαλύτεροι νά σηκώνετε τό βάρος.
Νά βοηθᾶτε καί νά στηρίζετε τούς νεωτέρους. Ἔτσι γινόταν παλαιότερα. Ὑπῆρχε σέ κάθε διακόνημα ὁ διακονητής καί εἶχε μαζί του νέους ὡς βοηθούς, τούς ὁποίους καθοδηγοῦσε στό ποῦ καί πῶς θά κάθωνται στήν ἐκκλησία, πῶς θά κάνουν τόν κανόνα κ.λ.π.
Ἔκανε ὁ ἴδιος τίς περισσότερες ἐργασίες τοῦ διακονήματος καί αὐτούς τους ἔστελνε στό κελλί τους νά διαβάσουν καμιά Παράκλησι καί νά ξεκουραστοῦν.
* * *
-Γέροντα, ἐγώ εἶμαι ἄρρωστος. Κάνε προσευχή νά γίνω καλά.
-Δέν σέ συμφέρει νά κάνω προσευχή γι’ αὐτό τό θέμα. Ἄν κάνῃς ὑπομονή μέ πίστι στόν Θεό, τότε θά πάρῃς σύνταξι ἀπό τό ὑγειονομικό πού εἶναι μεγαλύτερη ἀπό τοῦ Ο.Γ.Α.! Κάποτε ἕνας ἄρρωστος παρακαλοῦσε τόν ἅγιο Παντελεήμονα νά τόν κάνῃ καλά. Ὁ ἅγιος Παντελεήμων ὅμως δέν τόν ἔκανε.
Ἐκεῖνος ἐπέμενε καί παρακαλοῦσε συνέχεια. Στό τέλος τόν ἐθεράπευσε.
Ὅταν αὐτός πέθανε καί πῆγε στήν ἄλλη ζωή, εἶδε ὅτι ἔχασε πολλά στεφάνια ἕνεκα τῆς θεραπείας του. Τότε λέγει στόν ἅγιο Παντελεήμονα. «Γιατί μέ ἔκανες καλά; Ἐσύ γνώριζες ὅτι θά χάσω τά στεφάνια, γι’ αὐτό δέν ἔπρεπε νά μέ θεραπεύσης». Ἔτσι βρῆκε τό μπελά του ὁ ἅγιος Παντελεήμων!
Ὁ Ὅσιος Γρηγόριος
Ἐτήσια ἔκδοσις τῆς ἱερᾶς κοινοβιακῆς
Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὅρους
περίοδος Β’ Ἔτος 2000 ἀριθμ. 25
Ἐπιμέλεια κειμένου: anavaseis
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου