Κύριε μου, Ιησού Χριστέ, ελέησόν με

Παρασκευή 26 Απριλίου 2019

7 + 1 τελευταίοι λόγοι του Χριστού επί του Σταυρού. Ερμηνευτική προσέγγιση

Ηλίας Λιαμής, δρ. Θεολογίας, Καθηγητής Μουσικής, Πρόεδρος της Συνοδικής Υποεπιτροπής Καλλιτεχνικών Εκδηλώσεων της Εκκλησίας της Ελλάδος
Κατά την ώρα της έσχατης οδύνης, ο κάθε άνθρωπος απαλλάσσεται από όλα τα επιφανειακά και τα «δήθεν». Όταν αναδύεται το φάσμα του θανάτου, η ανθρώπινη ύπαρξη βιώνει μια βαθύτατη ελευθερία από συμβατικότητες και συμμορφώσεις σε κοινωνικά πρότυπα. 
Πρόκειται για εκείνες τις στιγμές που φιλτράρεται όλο το περιεχόμενο της ψυχής. Όσα δεν κατάφεραν να πιάσουν βαθιές ρίζες στην ψυχή, φεύγουν και χάνονται, ενώ, αντίθετα, τα βασικά, τα θεμελιώδη, τα συνδεδεμένα με τον πυρήνα της συνείδησης κατακρατούνται. Δεν είναι μάλιστα λίγες οι φορές, που συνάνθρωποί μας, όταν βιώσουν ασθένεια σοβαρή, αποκαλύπτουν ένα εντελώς διαφορετικό τρόπο σχέσεως και επικοινωνίας με τους άλλους ανθρώπους, συνοδευόμενο συχνά από υπέρμετρο θάρρος, σχεδόν θράσος, ενίοτε και μια ανεξήγητη, εκ πρώτης όψεως, βιαιότητα. Όντως απορεί κανείς με ανθρώπους υπομονής, σιωπής και συγκαταβατικότητας, οι οποίοι, ευρισκόμενοι μπροστά σε απειλή για τη ζωή τους, παρουσιάζουν έναν άλλον εαυτό, ένα alterego απροσδόκητο, που καλεί γνωστούς, συγγενείς και φίλους να ξεκινήσουν μαζί τους μια νέα σχέση, σχεδόν εκ του μηδενός.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο και με δεδομένη την απολύτως αληθινή και βαθύτατα οδυνηρή επιθανάτιαεμπειρία της ανθρώπινης φύσης του Θεανθρώπου πάνω στον Σταυρό, οι τελευταίοι Του λόγοι δεν αφήνουν καμία αμφιβολία για την ποιότητα και το μεγαλείο της προσωπικότητας Του. Εκεί, πάνω στον Σταυρό Του, ο Κύριος, ανακεφαλαιώνει όλο το μυστήριο της ύπαρξης και της αποστολής Του, κληρονομώντας μας, όχι ένα μανιφέστο που θα εδραιώσει την υστεροφημία του, αλλά έναν πνευματικό οδικόχάρτη προς τη Βασιλεία Του, γραμμένο «τω καλάμω του Σταυρού, βαφαίςερυθραίς τους σαυτού δακτύλους αιμάτωσας» (Δοξαστικόν των εκεκραγαρίων της Κυριακής της Σταυροπροσκυνήσεως).

Επτά λέξεις και φράσεις έχουν καταγράψει τα Ιερά Ευαγγέλια ως την τελευταία παρακαταθήκη του Χριστού πριν ολοκληρώσει την εγκόσμια λυτρωτική Του διαδρομή. Κανένα Ευαγγέλιο δεν τις περιλαμβάνει όλες. Αθροίζονται από την παράλληλη ανάγνωση και των τεσσάρων Ευαγγελίων.

Πρώτη φράση

«Πάτερ, άφες αυτοίς˙ ου γαρ οίδασι τι ποιούσι» (Λούκ. 23,34).
Μόλις υψώνεται στον σκοτεινό ουρανό της Ιερουσαλήμ ο Σταυρός του μαρτυρίου, μία προσευχή αναπέμπεται προς τον επουράνιο Πατέρα, με τον Οποίον δεν έπαψε στιγμή να επικοινωνεί ο Κύριος. Πρόκειται για το πρόσωπο εκείνο, το Οποίο αποτέλεσε έσχατο και διαρκές σημείο αναφοράς κάθε λόγου και κάθε πράξεώς Του.

Είναι ο ίδιος Πατήρ της επί του Όρους ομιλίας, όταν ο Χριστός έλεγε: «Να προσεύχεσθε για όσους σας ταλαιπωρούν και σας διώκουν, για να γίνετε γνήσια τέκνα του επουράνιου Πατέρα»(Μτθ. 5, 44-45).Είναι ο ίδιος Πατήρ της Αρχιερατικής προσευχής, όταν έλεγε: «Πάτερ, έφτασε η ώρα. Δόξασε τον Υιό Σου, ώστε και ο Υιός Σου να Σε δοξάσει» (Ιω. 17,1). Είναι ο ίδιος πατήρ της προσευχής στην Γεθσημανή, όταν έλεγε: «Πατέρα μου, αν είναι μπορετό, ας απομακρυνθεί από εμένα αυτό το πικρό ποτήρι»(Μτθ. 26,39).Την στιγμή του υπέρτατου πάθους, την στιγμή του αβάσταχτου πόνου, της εγκατάλειψης, της συκοφαντίας, της αχαριστίας, ο Χριστός ανοίγει τον δρόμο προς την υπέρτατη καταφυγή, προς την πηγή της μόνης αληθινής παρηγοριάς και της ακατανίκητης αντοχής: Την οδό προς τον επουράνιο Πατέρα. Προς Αυτόν απευθύνεται ο Υιός και Λόγος του Θεού και με υπέροχο τρόπο, όχι μόνον ζητά την άφεση της μεγίστης αυτής αμαρτίας, αλλά συνηγορεί και υπέρ αυτών. Επικαλείται την άγνοια και μας παραπέμπει ευθέως στο υπέροχο εκείνο Σωκρατικό ρητό: «Ουδείς εκών κακός», δηλαδή «κανείς δεν θέλει να είναι κακός»,όπως αναφέρεται στην Πολιτεία και στον Τίμαιο από τον Πλάτωνα.
Διαβάστε περισσότερα εδώ.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου