ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Ευάγγελος Δ. Νιάνιος
[Κατά το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρώπινων Δικαιωμάτων ο χαρακτηρισμός, με βάση τον ευρωπαϊκό νομικό πολιτισμό, προσωπικών γεγονότων από τη ζωή του Μωάμεθ, συνιστά βλασφημία ενώ οι βλασφημίες κατά του Χριστού και της Παναγίας αποτελούν έκφραση γνώμης!
Φαίνεται ότι το Δικαστήριο απηχεί την αποδοχή του Μωάμεθ από τους Δυτικούς: «από την Εποχή του Διαφωτισμού οι Δυτικοί θαύμαζαν τον Μωάμεθ ως ορθολογιστή, μεταρρυθμιστή, σπουδαίο άνδρα και μάλιστα αυθεντικό προφήτη» (Συνέντευξη του καθηγητή John Tolan* στο Le monde des religions, 27-10-2018). Aλλωστε θαυμαστής του υπήρξε και ο ‘’πατριάρχης’’ του Διαφωτισμού Βολταίρος. Σε επιστολή του (1790) γράφει: «Η θρησκεία του είναι σοφή, σοβαρή, αγνή και ανθρώπινη: σοφή, επειδή δεν έχει την τρέλα να προβλέπει συνέταιρους του Θεού και δεν έχει κανένα μυστήριο· αυστηρή γιατί απαγορεύει τα τυχερά παιχνίδια, το κρασί και τα ισχυρά ποτά, και διατάζει την προσευχή πέντε φορές την ημέρα· αγνή, επειδή μείωσε σε τέσσερις γυναίκες τον τεράστιο αριθμό των συζύγων που μοιράζονταν το κρεβάτι όλων των πριγκίπων της Ανατολής· ανθρώπινη, επειδή διατάσσει, αυστηρότερα από το ταξίδι στη Μέκκα, την ελεημοσύνη. Προσθέστε σε όλα αυτά τα χαρακτηριστικά την ανοχή.» Αυτό το τελευταίο θα ήταν για γέλια αν δεν ήταν εκατομμύρια οι νεκροί από το γιαταγάνι ή τις βόμβες των πιστών του…Ε.Δ.Ν.]
του Δρ Γκρέγκορ Πούπινκ**
Τα γεγονότα. Στην Αυστρία, σε μια διάσκεψη του FPÖ με τίτλο “Βασικές γνώσεις του Ισλάμ”, η ομιλήτρια και υπεύθυνη του FPÖ καταδικάστηκε επειδή είπε, για το γάμο του Μωάμεθ με ένα κορίτσι έξι ετών και τη συνεύρεσή του με αυτό στα εννιά: “Πώς λέγεται αυτό, αν όχι παιδεραστία;” Ήθελε κυρίως να επισημάνει για την πρακτική του γάμου ανηλίκων στο Ισλάμ, ακολουθώντας το παράδειγμα του Μωάμεθ. Καταδικασθείσα από την αυστριακή Δικαιοσύνη, το 2012 προσέφυγε ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, το οποίο επιβεβαίωσε την απόφαση των αυστριακών δικαστών με απόφαση που εκδόθηκε την Πέμπτη 25 Οκτωβρίου. Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Νομολογίας και Δικαιοσύνης (ΕΚΝΔ) παρενέβη εν προκειμένω για να υπερασπιστεί την καταγγέλλουσα.
FIGAROVOX.- Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων μόλις επιβεβαίωσε την καταδίκη μιας Αυστριακής που μίλησε κατά τη διάρκεια μιας συνάντησης για την «παιδεραστία» του Μωάμεθ. Ποιος είναι ο λόγος αυτής της καταδίκης;
Gregor PUPPINCK.- Ο μόνος πραγματικός λόγος για αυτή την απόφαση είναι ο φόβος των μουσουλμάνων. Το Δικαστήριο το λέει ρητώς: οι αυστριακές αρχές δικαίως καταδίκασαν αυτές τις εκφράσεις για να διατηρήσουν την «θρησκευτική ειρήνη» και την «αμοιβαία ανοχή» στην αυστριακή κοινωνία. Σύμφωνα με το Δικαστήριο, τα κράτη έχουν τώρα, και αυτό είναι καινούριο, “την υποχρέωση να εξασφαλίσουν την ειρηνική συνύπαρξη όλων των θρησκειών και των άθρησκων, εξασφαλίζοντας αμοιβαία ανοχή”.
Το Δικαστήριο αναπτύσσει διάφορα επιχειρήματα προς στήριξη των συμπερασμάτων του.
Πρώτον, κρίνει ακόμα και την πρόθεση της ομιλήτριας και την καταδικάζει, θεωρώντας ότι δεν επιδίωξε τόσο πολύ να ενημερώσει το κοινό αλλά για να “δυσφημίσει” τον Μωάμεθ και να αποδείξει “ότι δεν είναι αξίζει να λατρεύεται” και, ως εκ τούτου, να προκαλέσει βία. Έτσι, δυσφημώντας τον Μωάμεθ δεν προστατεύεται από τη νομολογία που αφορά στην ελευθερία της έκφρασης: πρέπει να μιλούμε για αυτόν με σεβασμό και καλές προθέσεις!
Το Δικαστήριο έκρινε στη συνέχεια – απίστευτο – ότι αυτές οι εκφράσεις δεν ανταποκρίνονταν σε ένα γεγονός αλλά συνιστούν αξιακή προσωπική και εχθρική κρίση, διότι η ομιλήτρια δεν είχε τοποθετήσει τα γεγονότα στο ιστορικό τους πλαίσιο, ούτε είπε ότι η πρώτη γυναίκα του Μωάμεθ ήταν πολύ μεγαλύτερης ηλικίας από αυτόν. Ως εκ τούτου, είχε «γενικεύσει» την παιδεραστία του Μωάμεθ κακόβουλα. Επομένως, για το Δικαστήριο, η ομιλήτρια ήταν κακόβουλη και είναι “νόμιμο” οι μουσουλμάνοι να αισθάνονται “προσβεβλημένοι” και ορθά τα αυστριακά δικαστήρια τις καταδίκασαν».
Αυτή η απόφαση είναι σοβαρή για μένα. Πρώτον, επειδή υποκύπτει στη μισαλλοδοξία και ακόμη και τη βία των μουσουλμάνων έναντι της κριτικής και παραιτείται από την ανένδοτη υπεράσπιση της ελευθερίας έκφρασης με θέμα το Ισλάμ. Στην πραγματικότητα, είναι η ίδια η βία των Μουσουλμάνων που δικαιώνεται και απαιτεί την προστασία των πεποιθήσεών τους έναντι της κριτικής.
Βαθύτερα, αυτή η απόφαση είναι επίσης πολύ σοβαρή επειδή προτάσσει τους στόχους της «αμοιβαίας ανοχής» και της «ειρηνικής συνύπαρξης» έναντι της ελευθερίας σκέψης και έκφρασης σε θρησκευτικά θέματα. Επιτρέπει το φίμωμα της κριτικής του Ισλάμ στο όνομα της συμβίωσης. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τη δυτική νεωτερικότητα, η οποία απαιτεί, αντιθέτως, να υποβάλουμε το Ισλάμ σε ιστορική κριτική, χωρίς φόβο να ανατρέψουμε τις πεποιθήσεις των οπαδών του και ακόμη να προκαλέσουμε εντάσεις.
Αλλά για να εκτιμήσουμε και να προστατεύσουμε την κριτική συζήτηση και τη αντιπαράθεση, πρέπει να πιστεύουμε ακόμα στην αλήθεια και την αρετή. Αυτό δυστυχώς δεν συμβαίνει με την απόφαση αυτή, η οποία είναι καθαρά σχετικιστική. Το να κάνουμε την ανεκτικότητα και τη συνύπαρξη αξίες και στόχων αφ’ εαυτές είναι παραίτηση από τη σκέψη. Η ευρωπαϊκή κοινωνία δεν πρέπει να αποκηρύξει ότι θεμελιώθηκε στη δικαιοσύνη και την αρετή, οι οποίες, εξ ορισμού, είναι ανυποχώρητες.
Τελικά, η λογική της συνύπαρξης και της συμβίωσης στηρίζεται στο παράλογο δόγμα της ισότητας των θρησκειών.
Από την πλευρά μου, είμαι πεπεισμένος ότι είναι επείγον να καταργήσουμε αυτό το δόγμα· πρέπει να ασκούμε κριτική και να συγκρίνουμε τις θρησκείες σε σχέση με τη συμβολή τους στο καλό της ανθρωπότητας. Όσον για την ελευθερία έκφρασης, νομίζω ότι μόνο η διάδοση αισχρολογιών που είναι αδικαιολόγητα προσβλητικές και περιττές στη συζήτηση καθώς και εκφράσεις που υποκινούν την άμεση βία μπορούν να περιορίζονται. Οτιδήποτε άλλο – ειδικά όταν βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα – πρέπει να προστατεύεται ως εμπίπτον στην ελευθερία έκφρασης.
Η απόφαση του ΕΔΑΔ θα δικαιολογούσε την καταδίκη των γελοιογραφιών του Charlie Hebdo, αλλά και του Βολταίρου, του Ρενάν ή του Ωγκύστ Κοντ. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων δεν είναι πραγματικά ο το Charlie…
Δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι το ΕΔΑΔ διατηρεί ένα “αδίκημα βλασφημίας”, παρόλο που, σε όλη την Ευρώπη, τείνει να εξαφανιστεί; Οι Ιρλανδοί ετοιμάζονται, για παράδειγμα, να το καταργήσουν από το σύνταγμά τους.
Ναι, είναι αλήθεια ότι από το 2009 όλες οι διεθνείς και οι ευρωπαϊκές αρχές εκφράστηκαν υπέρ της κατάργησης του εγκλήματος βλασφημίας [σ.τ.μ.: στην Ελλάδα καταργήθηκε de facto…]. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο καταργήθηκε από τον τοπικό νόμο της Αλσατίας το 2016 και ότι οι Ιρλανδοί ετοιμάζονται να πράξουν το ίδιο σύντομα. Αυτή η απόφαση από το Στρασβούργο είναι αντίθετη στο ρεύμα.
Το Δικαστήριο έχει λάβει την αντίθετη θέση όσον αφορά την παροχή προστασίας σε βλασφημία εναντίον της χριστιανικής θρησκείας.
Στην πραγματικότητα, αυτή η τάση είναι μια αμυντική αντίδραση στην επίθεση που ασκείται στον ΟΗΕ από την Οργάνωση της Ισλαμικής Διάσκεψης για τη δημιουργία στο διεθνές δίκαιο ενός εγκλήματος βλασφημίας με το όνομα «δυσφήμηση του Ισλάμ». Υπάρχει, λοιπόν, μια σύγκρουση στο διεθνές δίκαιο μεταξύ των μουσουλμανικών και δυτικών αντιλήψεων περί ελευθερίας της έκφρασης σε θρησκευτικά θέματα. Το δικαστήριο, στην περίπτωση αυτή, επέλεξε τη μουσουλμανική αντίληψη … σύμφωνα με το νόμο της Σαρία.
Βλασφημίες κατά του Χριστού
Τελικά το ΕΔΑΔ στηρίζει αυτούς που βλασφημούν το χριστιανισμό αλλά καταδικάζει αυτούς που βλασφημούν το Ισλάμ…
Πρέπει να ειπωθεί ότι σε δύο πρόσφατες αποφάσεις το Δικαστήριο έλαβε την αντίθετη θέση παρέχοντας προστασία στις βλασφημίες κατά της χριστιανικής θρησκείας. Αυτές δεν αφορούσαν σε αντιπαραθέσεις με ιστορικό περιεχόμενο, αλλά σε απλές εμπορικές διαφημίσεις και σε πολιτικές δραστηριότητες.
Πρώτα υπήρξε η περίπτωση των διαφημίσεων προσβλητικών για το Χριστό και την Παναγία. Το δικαστήριο του Στρασβούργου δεν αναγνώρισε την καταδίκη αυτών των διαφημίσεων, παρότι σκανδάλιζαν, με το αιτιολογικό ότι δεν ξέφευγαν από τον εμπορικό τους σκοπό. Καταδίκασε τη Λιθουανία.
Στη συνέχεια, υπήρξε η περίπτωση των “Πούσυ Ριότ”***, της διάσημης ομάδας ταραχοποιών πανκ που καταδικάστηκε με βαριά ποινή στη Ρωσία για τη διοργάνωση μιας άγριας συναυλίας μέσα στον ορθόδοξο καθεδρικό ναό της Μόσχας. Και εδώ, το ΕΔΑΔ προστάτευσε την ελευθερία της έκφρασης, αναγνωρίζοντας ότι η αντίδραση στην παραβίαση των συνήθων κανόνων συμπεριφοράς σε έναν τόπο λατρείας δεν ήταν αιτιολογημένη.
Είναι δύσκολο να εξηγηθεί η απόκλιση προσεγγίσεων του Δικαστηρίου μεταξύ αυτών των διαφορετικών περιπτώσεων.
Σε άλλες περιοχές του κόσμου, μια νέα γυναίκα, η Αϊσα Μπίμπι****, καταδικάστηκε σε θάνατο για βλασφημία. Τι κάνουν οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων;
Το EΚΝΔ έχει ένα γραφείο στο Πακιστάν που υπερασπίζεται θαρραλέα τους πολυάριθμους χριστιανούς που διώκονται, όπως η Αϊσα Μπίμπι. Εναντι του Ισλάμ, στην Ευρώπη χρειαζόμαστε θαρραλέους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Με την απόφαση αυτή το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο δεν έδωσε αυτό το μήνυμα … Ελπίζω ότι αυτή η υπόθεση θα ανακληθεί, έπειτα από προσφυγή, από την Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου και τότε θα μπορέσει να δείξει το θάρρος που απαιτούν οι τρέχουσες περιστάσεις.
*Η συνέντευξη δόθηκε με την ευκαιρία της έκδοσής του στα γαλλικά του βιβλίου του ‘’Μωάμεθ ο Ευρωπαίος’’.
**Ο διδάκτωρ δικαίου Γκρέγκορ Πούπινκ είναι διευθυντής του Ευρωπαϊκού Κέντρου για το Δίκαιο και τη Δικαιοσύνη. Είναι μέλος των ειδικών του ΟΟΣΑ για την ελευθερία της συνείδησης και τη θρησκεία. Είναι συγγραφέας μιας μελέτης για τους αντιρρησίες συνείδησης και τα δικαιώματα του ανθρώπου.
***Το Δικαστήριο καταδίκασε τη Ρωσία (17-7-2018) για παραβίαση της ελευθερίας της έκφρασης και για ‘’απάνθρωπη συμπεριφορά’’, ‘’ταπείνωση’’ των νεαρών γυναικών και στην καταβολή σε κάθε μία 16.000 ευρώ ως ηθική αποζημίωση!!!
****Καταδικάστηκε πριν οχτώ χρόνια σε απαγχονισμό για ‘’βλασφημία του Προφήτη’’ και έκτοτε παραμένει έγκλειστη σε φυλακή. Η αναίρεσή της καθολικής Αϊσα στο Ανώτατο Δικαστήριο του Πακιστάν είναι άγνωστο πότε θα εκδικαστεί, γιατί 150 μουλάδες εξέδωσαν φετφά και απαιτούν τον απαγχονισμό της απειλώντας με θάνατο οποιονδήποτε τη βοηθήσει. Το Φεμινιστικό Κίνημα βέβαια περί άλλα τυρβάζει. Με το δικαίωμα στη ζωή της φτωχής Αϊσα θα ασχολείται;…
Μετάφραση: Ευάγγελος Δ. Νιάνιος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου