«- Γέροντα, πότε χάνουμε ἤ ἀπενεργοποιοῦμε τό Ἅγιο Πνεῦμα;»

Απόσπασμα από ομιλία του π. Σάββα Αγιορείτη (hristospanagia.gr).

Ὅταν δέ λειτουργοῦμε σωστά τήν ψυχή μας καί τό σῶμα μας. Ὅταν ἁμαρτάνουμε. Ὁ ἄνθρωπος ἁμαρτάνει εἴτε κατά τό λογιστικό, κατά τό νοῦ, εἴτε κατά τό θυμικό, κατά τό θυμό του, εἴτε κατά τήν ἐπιθυμία του. 

Μέ τά τρία αὐτά μέρη τῆς ψυχῆς, τό νοῦ, τό λογιστικό δηλαδή, ὅταν δηλαδή ὁ ἄνθρωπος δέν προσεύχεται, ὅταν δέ δοξολογεῖ τό Θεό, ὅταν δέν ἀγαπάει τό Θεό, λοιπόν, καί τό θυμικό, ὅταν ὁ ἄνθρωπος ὀργίζεται ἄλογα, ὅταν ὀργίζεται χωρίς τό σωστό

λόγο -καί σωστός λόγος ὀργῆς εἶναι μόνο γιά νά ὑπερασπιστοῦμε τό Θεό καί τόν πλησίον, ποτέ τόν ἑαυτό μας-, ὅταν ὁ ἄνθρωπος ἐπίσης ἔχει ἐπιθυμίες, ἔχει θελήματα ἀντίθετα μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, τότε ὁ ἄνθρωπος αὐτός εἶναι στήν κατάσταση τῆς ἁμαρτίας καί στήν κατάσταση τῆς λύπης. Οἱ Πατέρες μᾶς τό λένε ξεκάθαρα : ὅταν ὁ ἄνθρωπος δέν προσεύχεται, ἔχει λύπη.

Ὅταν ὁ ἄνθρωπος ὀργίζεται, ταράσσεται τό θυμικό του δηλαδή, πάλι ἔχει λύπη. Ἡ ὀργή ἔχει ὡς ἀποτέλεσμα τή λύπη. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος ἔχει διάφορες ἐπιθυμίες καί πολλά θελήματα, ὀδηγεῖται στή λύπη γιατί ἡ ἐπιθυμία, ὅπως λένε οἱ Πατέρες φέρνει μία ἡδονή μέσα στόν ἄνθρωπο, ἐγωιστική ἡδονή. Τά αὐτονομημένα θελήματα, τά ἀντίθετα μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ φέρνουνε μιά μικρή εὐχαρίστηση στόν ἄνθρωπο στήν ἀρχή, ἡ ὁποία ὅμως αὐτή ἡδονή, ὅταν ὁ ἄνθρωπος κάνει τό θέλημά του, ἔχει ὡς ἀπότοκο, ὡς ἀποτέλεσμα τή λύπη. Μᾶς τά ἔχουνε πεῖ αὐτά οἱ Ἅγιοι Πατέρες. Ἡ λύπη, ἡ ἁμαρτία καί ἡ ἁμαρτωλή ἡδονή ἐμπεριέχουν τήν ὀδύνη. Ἡ ἐπιθυμία λοιπόν φέρνει τήν ἡδονή καί ἡ ἡδονή φέρνει τήν ὀδύνη, φέρνει τή λύπη.

Τέλος ὑπάρχει καί τό αἴτιο τῆς ἄμεσης δαιμονικῆς ἐνέργειας, γιά τό ὁποῖο μιλήσαμε, ὅπου ἐπιτίθεται ὁ διάβολος χωρίς ἕνα προφανές αἴτιο. Ἄν και ὑπάρχει τό αἴτιο, ἀλλά εἶναι κρυμμένο. Δέ μπορεῖ εὔκολα νά τό ἐξιχνιάσει ὁ ἄνθρωπος.

Ἡ συχνότερη αἰτία τῆς λύπης εἶναι ἡ ματαίωση μιάς ἤ περισσοτέρων ἐπιθυμιῶν, καθώς καί τῆς ἡδονῆς πού συνάπτεται μ’ αὐτή τήν ἐπιθυμία.

Αὐτή εἶναι ἡ πιό συχνή αἰτία πού χάνουμε τή χαρά μας. Ποιά;

Τό ὅτι ἔχουμε ἐπιθυμίες. Θά πεῖς δέν πρέπει νά ’χω ἐπιθυμίες; Δέν πρέπει νά θέλω; Δέν πρέπει νά ἐπιθυμῶ; Πρέπει νά θέλεις αὐτό πού θέλει ὁ Θεός. Γι’ αὐτό μᾶς παρέδωσε ὁ Χριστός μας νά λέμε στό ‘Πάτερ ἡμῶν’ τόσο συχνά ‘γενηθήτω τὸ θέλημά Σου, ἀλλιῶς θά μᾶς ἔλεγε νά λέμε γιά νά εἴμαστε εὐτυχισμένοι ‘γενηθήτω τό θέλημά σας’. Δέν μᾶς εἶπε ἔτσι. Μᾶς εἶπε ἄν θέλετε νά εἶσθε χαρούμενοι, νά λέτε γενηθήτω τὸ θέλημά Μου. Ὅταν γίνει τό θέλημα τοῦ Θεοῦ στή ζωή μας, ὁ ἄνθρωπος γίνεται εὐτυχισμένος. Ἄν λοιπόν ὁ ἄνθρωπος ἔχει ἄλλα θελήματα, ἀντίθετα μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, τότε αὐτός ὁ ἄνθρωπος ἔχει λύπη. Ἐπειδή ἀκριβῶς εἶναι καταστροφικά, ὁ Θεός δέν τοῦ ἱκανοποιεῖ αὐτά τά θελήματα καί πολύ καλά κάνει. Διότι ὡς Πατέρας, μᾶς ἀγαπάει. Ὁ ἄνθρωπος θυμώνει, ὀργίζεται, ἀπογοητεύεται, γιατί; Γιατί δέν τοῦ ἔχουν γίνει τά θελήματά του.