Η νηστεία των Αγίων Αποστόλων

Νικόλαος Γεωργαντώνης, θεολόγος – ιεροψάλτης

Όπως είναι γνωστό, η νηστεία δεν είναι αυτοσκοπός στην πνευματική μας ζωής αλλά εργαλείο που μας βοηθά να καθαριστούμε μεταμορφώνοντας τα πάθη μας για να φτάσουμε στην Βασίλεια του Θεού.

Μέσα στις νηστείες που έχει θεσπίσει η Εκκλησία, υπάρχει και η νηστεία των Αγίων Αποστόλων που είναι δυστυχώς άγνωστη σήμερα σε πολλούς Χριστιανούς. Στις 29 Ιουνίου, η Εκκλησία εορτάζει την εορτή των πρωτοκορυφαίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου.
Έτσι, προς ανάμνηση του μαρτυρικού θανάτου των δύο Αποστόλων, έθεσε να υπάρχει νηστεία που λέγεται «Τεσσαρακοστή» αν και με το Νέο Ημερολόγιο, δεν υπερβαίνει ποτέ τις 30 ημέρες. Ο όρος περισσότερο έχει την σημασία της νηστείας λόγω ότι χρησιμοποιείται κατά τη περίοδο των Χριστουγέννων και του Πάσχα.

Η νηστεία ξεκινά την Δευτέρα μετά την Κυριακή των Αγ. Πάντων και λήγει στις 29 Ιουνίου. Είναι κινητή εορτή που η διάρκεια της εξαρτάται από πότε είναι το Πάσχα. Η νηστεία αυτή, κατά τον Μ. Αθανάσιο (4ον αιώνα) ξεκινούσε μετά την Πεντηκοστή λόγω του ότι οι Απόστολοι ξεκίνησαν το έργο τους. Κατά τις Αποστολικές Διαταγές, ξεκινούσε μετά την Κυριακή των Αγ. Πάντων όπως το εορτάζουμε και εμείς. Σε αυτή τη νηστεία, τρώμε ψάρι, κρασί και λάδι. Στις 29 Ιουνίου που τελειώνει η νηστεία, υπάρχει για τους κοσμικούς κατάλυση εις πάντα και για τους μοναχούς κατάλυση ιχθύος.

Υπήρχαν προσπάθειες να γίνει μικρότερη η νηστεία ή και να καταλυθούν και άλλες τροφές όπως την περίπτωση του Οικ. Πατριάρχη Κωνσταντουπόλεως Ιερεμία Γ’ (1719 μ.Χ.) που προσπάθησε να περιορίσει τις μέρες νηστείας σε 12 επειδή στο Φανάρι, είχε καταργηθεί η νηστεία αυτή. Απέτυχε όμως αυτή η προσπάθεια επειδή εξεργέθηκαν οι ψαράδες και μπακάληδες γιατί ζημιώνονταν αυτή τη περίοδο. Προσπάθισε πάλι κατά τη δεύτερη του πατριαρχεία ο Ιωακείμ ο Γ’ (1901-1912), κατά την νηστεία των Αγ. Αποστόλων, να γίνεται κατάλυση αυγών, γάλακτος και τυριού. Απέτυχε όμως αυτή η προσπάθεια λόγω της σθεναρής αντίστασης από τους μοναχούς του Αγ. Όρους.

Είναι κάτι βασικό που πρέπει όλοι μας να γνωρίζουμε. Οι νηστείες τις Εκκλησίας δεν θα πρέπει να τροποποιούνται για να βολεύουν τις θελήσεις μας αλλά να τροποποιούμαστε εμείς κατά τις νηστείες αυτές όπως τις έχει θεσπίσει η Αγία Εκκλησία μας. Βεβαίως υπάρχει και η «οικονομία» που γίνεται εκτάκτως και κατόπιν υποδείξεως πνευματικού για την καλύτερη θεραπεία του εκάστου άρρωστου πιστού. Επειδή όλοι μας, κατά έναν αυξημένο ή ελάχιστο βαθμό, είμαστε άρρωστοι πνευματικά και σωματικά, η Εκκλησία έρχεται ως «θεραπαινίς» να βοηθήσει τον καθέναν κατά τον βαθμό της ασθενείας του. Πρέπει όμως όλοι μας να ακολουθούμε την γενική γραμμή της Εκκλησίας και να μην κοιτάμε την εξαίρεση, την οικονομία ως μια εύκολη λύση αλλά κατόπιν ευλογίας του πνευματικού μας, να πολεμάμε για το καλύτερο της ψυχής μας.

Εύχομαι όλοι μας να μην παραμελίσουμε και αυτή την σημαντική νηστεία της Εκκλησίας μας και να την χρησιμοποιήσουμε καταλλήλως προς την θεραπεία της ψυχής μας. Καλό στάδιο!

Θέματα Ορθοδόξου Πίστεως