Πόσο παράξενο πράγμα είναι ο άνθρωπος -αυτό το καλάμι που στοχάζεται και το δέρνουν οι πιο περίεργοι άνεμοι! Όλη τη χρονιά μπορεί να μη θυμόταν να πάει στην εκκλησία, παρά μόνο Χριστούγεννα ή Πάσχα, ή σε κάποια έκτακτη περίσταση.
Σαν έρθει όμως η Μεγάλη Τρίτη, με την Κασσιανή και το περίφημο τροπάριο της, ξεσηκώνουν οι πατεράδες τα παιδιά τους, τις οικογένειες τους, να πάνε στην εκκλησία. Και οι παππούδες κ’ οι γιαγιάδες σταυροκοπιούνται, που τους αξίωσε ο Θεός ν’ ακούσουν και φέτος το «Τροπάριο της Κασσιανής». Kαι άμα τελειώσει το θρυλικό πια τροπάρι, χαιρετιούνται κ’ εύχονται «και του χρόνου!». Οι ψαλτάδες, έπειτα, που τόσο είχαν κουραστεί να προετοιμάσουν, ή την, εξευρωπαϊσμένη και χορωδιακά, πραγματική «εκτέλεση» του τροπαρίου, ή τη βυζαντινή και κατανυκτική απόδοσή του -όπως μας το διέσωσε η παράδοση της Ορθοδόξου εκκλησιαστικής μουσικής- φεύγουν ικανοποιημένοι, ελπίζοντας, πως τον ερχόμενο χρόνο θα το κρατήσουν περισσότερο, θα το αργήσουν πιο πολύ και μ’ επιβλητικότερη μεγαλοπρέπεια.
Η πιο αδικημένη, όμως, τη Μεγάλη Τρίτη, παραμένει από χρόνια τώρα η σεμνή μοναχή του Βυζαντίου, η εκκλησιαστική ποιήτρια, που κάνει κάθε χρόνο τόσες καρδιές να χύνουν θερμά δάκρυα κατανύξεως, η Κασσιανή. Και νομίζω, πως αξίζει τον κόπο να μας απασχολήσει για λίγο η μορφή της αδικημένης ποιήτριας και τα βαθειά νοήματα που κλείνει μέσα του το, παρανοημένο από πολλούς, εξαίσιο ποίημά της.
Και πρώτα, η μορφή της ποιήτριας. Το όνομά της είναι συνδεδεμένο με αριστουργηματικά τροπάρια της Εκκλησίας μας, στα οποία oι ερευνητές τη βρίσκουν άλλοτε ως Κασσιανή, άλλοτε ως Εικασία (ή Ικασία), κι άλλοτε ως Κασσία. Επειδή όμως τα τροπάρια που αποδίδοντα: σ’ αυτήν είναι τα ίδια, φαίνεται πως είναι ένα και το αυτό πρόσωπο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου