«Ανιχνεύοντας τις φλόγες στον Άγιο Πατάπιο»

Κατερίνα Χουζούρη

Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ημαθίας, συμμετέχοντας και φέτος στη δράση «Περιβάλλον και Πολιτισμός», του υπουργείου Πολιτισμού, που έχει ως στόχο να αναδείξει το φυσικό και πολιτιστικό πλούτο της χώρας και να 

ευαισθητοποιήσει τους πολίτες για την προστασία του, παρουσιάζει από τις 20 ως τις 24 Οκτωβρίου, πέντε «Λαμπερές ιστορίες φωτιάς», σε αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία της Ημαθίας, για σχολικές ομάδες, ανεξάρτητους επισκέπτες, παιδιά και ενήλικες.

Ο κύκλος εκδηλώσεων με θέμα τη φωτιά, που ξεκίνησε το 2012, ολοκληρώνεται φέτος. Οι δράσεις που θα γίνουν αυτές τις ημέρες, αφορούν στις μεταμορφώσεις της φωτιάς, από αιτία καταστροφής μέχρι σύμβολο του φωτός, της ενέργειας και της δύναμης.

Για τα σχολικά τμήματα της Γ’ και Δ’ Δημοτικού στη Βέροια, θα υπάρχει η δυνατότητα στης συμμετοχής στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Ανιχνεύοντας τις φλόγες στον Άγιο Πατάπιο», το οποίο θα γίνει στις 20 και 21 Οκτωβρίου. Τα παιδιά μέσα από εκπαιδευτικά προγράμματα, θα εξερευνήσουν τη χρήση της φλόγας, θα μιλήσουν για τους συμβολισμούς που εμπεριέχει όταν απεικονίζεται σε τοιχογραφίες, θα μιλήσουν όμως και για τη φλόγα της πίστης, τη φλόγα του κεριού , αλλά και για την πυρκαγιά και τις φθορές που προκάλεσε στο ναό.

«Ο αρχαιολογικός χώρος του Αγίου Παταπίου, αποτελούσε το κέντρο της αρχαίας αλλά και της παλαιοχριστιανικής Βέροιας, καθώς βρισκόταν στην ανατολική πλευρά κεντρικής οδικής αρτηρίας, που οδηγούσε από τη βόρεια πύλη του οχυρωματικού περιβόλου, στο εσωτερικό της αρχαίας πόλης. Στα ερείπια κτιρίων της ρωμαϊκής περιόδου, ανασκάφηκε το πιο εκτεταμένο σύνολο, που παρέχει μια πολύ σημαντική εικόνα για την οργάνωση της πόλης, κατά την παλαιοχριστιανική περίοδο. Στη θέση αυτή, αποκαλύφθηκαν τμήματα ενός κτιριακού συγκροτήματος με εκτεταμένα ψηφιδωτά δάπεδα, ενός παλαιοχριστιανικού βαπτιστηρίου, που οργανώθηκε στους χώρους προγενέστερου ρωμαϊκού οικοδομήματος (νυμφαίου;), μιας παλαιοχριστιανικής βασιλικής μαζί με τα προσκτίσματά της, καθώς και τμήματος πιθανόν από το επισκοπείο της πόλης.

Η περίοδος εγκατάλειψης του χώρου σύμφωνα με τα ανασκαφικά δεδομένα, θα πρέπει να τοποθετηθεί σε χρόνους όχι πρωιμότερους των αρχών του 7ου αι., περίοδος κατά την οποία δημιουργήθηκε ένα εκτεταμένο νεκροταφείο, στα ερείπια του κτιρίου του συγκροτήματος.

Ο χώρος φαίνεται πως έμεινε σε αχρηστία ως τη μεταβυζαντινή περίοδο. Στα τέλη του 15ου αι., στη θέση αυτή δημιουργήθηκε ένα εργαστήρι κεραμικής, ενώ τον 16ο αι., στα ερείπια της παλαιοχριστιανικής βασιλικής οικοδομήθηκε ο μεταβυζαντινός ναός του Αγίου Παταπίου», σύμφωνα με τον Αρχαιολόγο Αντώνη Πέτκο.[1]

Ο Ναός αρχικά είχε τη μορφή τρίκλιτης ξυλόστεγης βασιλικής. Στις αρχές του 16ου αιώνα ανακατασκευάστηκε, διατηρώντας μόνο το ιερό το οποίο ενσωματώθηκε ως διακονικό, στον νεότερο και μεγαλύτερο ναό. Σήμερα υπάρχουν τοιχογραφίες που χρονολογούνται από τον αρχικό ναό τον 15ο αιώνα έως τον 18ο αιώνα. Στον περιβάλλοντα χώρο του ναού, διακρίνονται τα υπολείμματα συγκροτήματος παλαιοχριστιανικού βαπτιστηρίου (δεύτερο μισό του 4ου αι.) και τρίκλιτης βασιλικής με εγκάρσιο κλίτος (5ος αι.).

[1] http://odysseus.culture.gr/h/3/gh351.jsp?obj_id=5108

Πηγή